حجت الاسلام و المسلمین سید محمد سجاد موسوی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، ضمن تبریک فرارسیدن پنجم شعبان المعظم، سالروز ولادت باسعادت امام سجاد(ع) اظهار داشت: پس از عاشورا و شهادت مظلومانه سیدالشهدا(ع) که حقیقتاً دوران خفقان آوری علیه شیعیان و محبان اهل بیت(ع) ایجاد شد، امام زین العابدین(ع) در آن شرایط بسیار سخت، با بهره گیری از زبان مناجات و نیایش و دعا، علاوه بر هدایت جامعه، پیام نهضت حسینی را به جامعه منتقل کرده و به این وسیله موجب ماندگاری این نهضت برای همیشه تاریخ شدند.
وی افزود: بخش مهمی از ادعیه و مناجات های حضرت در کتاب شریف صحیفه سجادیه جمع آوری شده که حقیقتاً حاوی عالی ترین مضامین توحیدی، اخلاقی، اجتماعی، فلسفی، اعتقادی، حکمی و معرفتی است.
نگاهی به برخی مضامین صحیفه سجادیه
وی با بیان این که صحیفه سجادیه همچون قرآن کریم و نهج البلاغه، جامعیت خاصی دارد، گفت: در ابتدای این کتاب شریف، مباحث توحیدی و شناخت خدا و صحبت با حضرت باریتعالی در قالب مناجات و نیایش آمده که در هر فرازی، حاوی دلنشین ترین و زیباترین عبارات و جملات است و برای ما اهمیت آن از این حیث است که از زبان امام معصوم خطاب به پروردگار عالم بیان شده است.
این محقق و پژوهشگر حوزوی همچنین ابراز داشت: در این بخش شاهد دعاها و مناجات هایی با موضوع طلب رحمت و مغفرت از درگاه الهی، تضرع به سوی حق تعالی، اظهار عجز و نیازمندی انسان به رحمت پروردگار، درود و صلوات بر محمد(ص) و آل محمد(ص) هستیم که در ادامه مضامینی چون اسرار و حکمت های عاطفی و پیوندهای خانوادگی و اجتماعی، دعا در حق پدر و مادر و اولاد، دعا در حق دوستان و همسایگان و اقوام، دعا در دفع شر شیطان و بلایا، طلب حوایج در بخش های مختلف و غیره آمده است.
وی گفت: سیدالساجدین(ع) حتی در این دعاها، توجه ویژه ای نیز به روزها و مناسبت هایی چون ماه مبارک رمضان، فرارسیدن ماه های نو، اعیاد فطر و قربان، روز عرفه و حتی دعا در همه روزهای هفته داشته که بی شک توجه انسان به این مضامین عالی، باعث ایجاد و تقویت آرامش روحی و روانی در او می شود.
استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم همچنین در ادامه با اشاره به انحرافات و تغییرات قابل توجه در سبک زندگی مردم زمانه امام سجاد(ع) به جهت اشاعه فسق و فجور و گناه و معصیت از سوی حاکمیت اُموی بیان داشت: حضرت در مقام هدایت و اصلاح امت در قالب همین دعاها و مناجات به علل و ریشه های گرفتاری های فرهنگی و اخلاقی و اقتصادی و سیاسی جامعه می پردازد و البته به شکلی لطیف و غیرمستقیم راه های درمان را نیز بیان می دارند و از این حیث صحیفه را باید یک گنجینه عظیم و ارزشمند در راستای خودسازی و اصلاح جامعه برشمرد.
دغدغه اصلاح امت و مقابله با انحطاط جامعه
وی گفت: پس از شهادت امیرالمومنین(ع) و بر اثر حکومت معاویه و به خصوص یزید ملعون، آن چنان وضعیت فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی دچار انحطاط و سقوط شده بود که می بینیم عده ای از مردم به ظاهر مسلمان، امام معصومی که نوه رسول خدا(ص) است را در کربلا سر می بُرند و خاندان ایشان را به اسارت می برند و این در حالی است که چندان از دوران رسول الله(ص) و امیرالمومنین (ع) فاصله زمانی ایجاد نشده است.
حجت الاسلام و المسلمین موسوی همچنین تصریح کرد: بخش قابل توجهی از مردم که مستقیماً در عاشورا و به شهادت رساندن امام حسین(ع) و یارانش نقش نداشتند نیز عملاً در برابر جنایت یزید و عمال او به خصوص ابن زیاد، ساکت و منفعل بودند و امام سجاد(ع) پس از شهادت پدر با درک خطر این بی تفاوتی و انفعال که حاصل سبک زندگی غلط و گمراه کننده بود، در پی اصلاح این وضعیت برآمدند.
وی افزود: از سویی تاکید امام سجاد(ع) در دعاها و مناجات ها مبنی بر لزوم احترام نسبت به پیامبر(ص) و خاندان ایشان به این جهت بوده که متاسفانه تا حدود زیادی سنت نبوی و دستورات اهل بیت(ع) در بین مردم و از جمله نسل جدید در حال فراموشی بود و امام به این وسیله به شکل فرهنگی به امر به معروف و نهی از منکر جامعه پرداختند.
اهتمام سیدالسجادین(ع) بر لزوم رفع جهل و غفلت مردم
این استاد حوزه ادامه داد: نکته حائز اهمیت این است که حضرت سجاد(ع) این ادعیه را صرفاً به تنهایی و در انزوا نمی خواندند، بلکه آن را به دیگران هم می آموختند، ضمن آن که گاه برخی از دعاها را در مسجد مدینه تلاوت می فرمودند تا همه این ها باعث آگاهی و هوشیاری مردم غفلت زده شود.
وی گفت: امام زین العابدین(ع) همچنین در بخش های مختلف صحیفه سجادیه، بر این نکته محوری تاکید می فرمودند که راه نجات از اختلافاتی که امت اسلامی به آن دچار شده، همانا بازگشت به سنت و سیره نبوی و علوی است و تبعیت از پیامبر و خاندان او، راه سعادت حقیقی امت است.
وی افزود: همچنین باید توجه داشت که شیوه فرهنگی و تبلیغی ایشان در بُعد سیاسی و اجتماعی به گونه ای بود که مردم به تدریج متوجه شدند که مدعیان خلافت اعم از اُمویان و نیز زبیریان با وجود ادعاهای خود، دروغگویان و دغلکارانی بیش نیستند و تنها به فکر منافع و مستحکم کردن قدرت ظالمانه و غیرمشروع خود هستند.
تلاش امام سجاد(ع) بر بصیرت افزایی اعتقادی جامعه
حجت الاسلام و المسلمین موسوی همچنین با اشاره به اهتمام ویژه امام سجاد(ع) برای پاسخ به سؤالات و شبهات مردم و نسل جوان اظهار داشت: این امام هُمام ضمن بررسی و رصد دقیق وضعیت جامعه از ابعاد گوناگون از آن جا که به خوبی می دانستند بسیاری از مشکلات دنیای اسلام در آن زمان، ریشه در ضعف اعتقادی مردم و بصیرت آن ها به جهت جهل و ناآگاهی آنها از اسلام ناب و معارف نبوی و علوی داشته است، به این خاطر عمده برنامه ها و فعالیت های دینی و فرهنگی حضرت متمرکز بر شناساندن اهل بیت و پیامبر به آحاد جامعه است و این که در سایه وحدت مسلمین در سایه تبعیت از آموزه های اسلام ناب محمدی(ص) است که جامعه به صلاح و رستگاری و آرامش حقیقی می رسد.
۳۱۳/۸
